Tamara de Lempicka

Femme fatale art decoa

Tamara de Lempicka uspjela je zaustaviti duh art decoa Pariza svojom umjetnošću ekscentričnom koliko i modernom. Slike de Lempicke nanovo su otkrivene, ali je žuti tisak neumorno pisao i o slikarici, naslađujući se anegdotama iz zadimljenih jazz klubova, mnogobrojnih lezbijskih veza, odlazaka na anoniman seks po opskurnim lučkim krčmama ili pričama o uživanju kokaina

Tamara de Lempicka rođena je 1898. u Moskvi kao Tamara Gurvik-Gorska, od majke Poljakinje i oca Rusa. U Sankt Peterburgu je živela u izobilju, dok sa mužem, poljskim grofom, nije emigrirala u Pariz, bježeći od boljševičke revolucije. Bez novca, Tamara de Lempicka odlučuje se da slikanjem zarađuje za život, odlazi na satove slikanja kod slikara Morisa Denija, Andrea Lota i ubrzo postaje slavna.

U vrijeme kada je Pariz bio svjetska umjetnička prijestolnica, postaje portretist mondenskog društva u kojem se kreće i dobija sve veći broj narudžbi od velikih europskih aristokrata i buržuja.

Pod utjecajem kubizma, stvara lako prepoznatljiv stil koji je ključ njenog uspeha – masivne žene, bez izraza, nage ili u modernim haljinama, sa savršeno našminkanim usnama i lakiranim noktima, na pozadini koju čine draperije ili neboderi.
Emancipirana žena i biseksualna, Tamara de Lempicka bila je poznata žena koja je brižljivo gradila svoj imidž, koristeći ga kao oruđe za uspjeh u karijeri. Fotografije u boji večernjih provoda u visokom društvu koje je organizirala često su se pojavljivale u magazinima.

De Lempicka je bila osoba sa izrazenom sklonoscu ka fizickom. Njeno prvo lezbejsko iskustvo bilo je sa bogatom crvenokosom zenom, verovatno sa Irom Perrot,

koja joj je pozirala i vodila je u Italiju, placajuci joj sve troskove.
U Italiji, umjetnica je otkrila slike Boticcellija i Messine, i prisustvivala lezbejskim zurkama. Na jednom takvom okupljanju, sa ukusom je aranzirala hranu na tijelu nage zene i potom polako pojela svoj ponocni obrok. Na putu po Italiji srela je Violette Trefusis i Colette. Obe zene bile su biseksualne i imale bezbroj afera sa pripadnicama istog pola.

De Lempicka je 1933. zapocela aferu sa pjevacicom Suzy Solidar i to prijateljstvo trajalo je vise godina. Medjutim, umjetnica je koristila starije muskarce kao saputnike u drustvu, ali je spavala sa mladim i zgodnim muskarcima. Prefinjena, moderna i lijepa, cesto se ljubovala sa momkom iz radnicke klase jedne noci a sa zenom naredne. Na kraju je Tadeusz je odbio da joj se vrati i razveli su se 1928. godine.

Do sredine 1930-ih rad de Lempicke bioje izuzetno dobro primljen, iako se nikad nije tocno uklopio u stilske okvire. Njeni stilizirani i androgeni art deco portreti i kompozicije smeksali su kubizam do dekadentnog sjaja. Trazila je cistotu starih majstora i odbacila je impresioniste, koje je okarakterisala kao „prljave“, ali je takodje radila u okviru modernisticke tradicije koncentriranja na povrsinu slike.

Dok se njeni portreti od 1920. do 1940. mogu smjestiti u okvire francuske skole art deco-a, njen kasniji rad dodiruje druge pravce, ukljucujuci nadrealizam i mrtvu prirodu. Medju jedinstvenim aspektima njenog stila nalazi se i njeno otvoreno lezbejstvo, posebno kroz njene zenske aktove.

De Lempicka se 1934. godine udala za barona Raoul Kuffnera, koji je nekada posjedovao najvece pojedinacno imanje u Austrougarskoj. Trazio je od nje 1928. godine da naslika njegovu tadasnju ljubavnicu, cuvenu andaluzijsku plesačicu Nana de Herrera. Portret je dozivljen kao vrsta ubistva, jer je od graciozne igracice napravio cudnovato stvorenje. Umjetnica je uskoro preuzela od de Herrere mjesto baronove ljubavnice.

U osvit rata 1939. de Lempicka i njen muz emigrirali su u Ameriku. Posle uspjesne samostalne izlozbe u Paul Reinhart’s Gallery u Los Andjelesu, njih dvoje su se preselili u bivsi dom reditelja King Vidora na Beverli Hilsu. Uskoro je bila „omiljeni umjetnik holivudskih zvijezda“. Greta Garbo, Dolores del Rio i Tyrone Power posjecivale su njen studio. Cak i danas Lempickina veza sa Holivudom se nastavlja, jer su neki od najstrasnijih suvremenih kolekcionara njenih slika Madonna i Jack Nicholson.

De Lempicka je umrla u snu 1980. godine. Predstava bazirana na njenom zivotu, Tamara, imala je premijeru u Holivudu 1985. sa Anjelicom Huston u glavnoj ulozi i imala je dug zivot. Iako njen rad nije bio javno uvazavan dugi niz godina, nedavno je dozivio nove pohvale, ironicno upravo za iste one odlike dekadencije i hedonizma zbog kojih su je kriticari 1960-ih i 1970-ih odbacivali.

Iako često mijenja stil, do smrti 1980. nije naslikala djela od naročite vrijednosti. Njen stil uticao je na modne fotografije, a magazin „Vogue“ nedavno je objavio fotografije inspirirane njenom estetikom.
Tamara de Lempicka dozivela je da bude izuzetno hvaljena i izuzetno kritizirana tokom svog zivota i ostala je do danas popularna zbog svojih izrazito seksualnih art deco portreta.